Translate

Σάββατο 12 Αυγούστου 2017

Πάτερ Γυμνάσιος: Κομπογιαννίτης ή θεραπευτής; Εκμεταλλευτής ή ανιδιοτελής; Τσαρλατάνος ή βοτανολόγος;

Πάτερ Γυμνάσιος ο Λαυριώτης, κατά κόσμον Γεώργιος Τζανετής.

Στη δεκαετία του ’30 ακούστηκε πολύ το όνομα του πατέρα Γυμνάσιου του Λαυριώτη, που αντιμετώπιζε τις αρρώστειες με βότανα και εναλλακτικές θεραπείες. Στις μέρες μας κυκλοφορεί ακόμα ένα αμφιλεγόμενο βιβλίο με θεραπευτικές συνταγές που αποδίδονται στον πάτερ Γυμνάσιο.

Ο Γεώργιος Τζανετής έζησε ταπεινά την περιπέτεια της ζωής του που ξεκίνησε το 1865 από τον Θεολόγο της Θάσου, τον τόπο που γεννήθηκε, και που τον οδήγησε σε
διάφορες πόλεις, στο εξωτερικό και στο Άγιο Όρος, όπου σε ηλικία 54 χρόνων εκάρη μοναχός στη μονή Μεγίστης Λαύρας και πήρε το όνομα Γυμνάσιος, και που ύστερα από ταλαιπωρίες τον επανέφερε στη Θάσο.
Δούλεψε ως υπηρέτης, μάγειρας, εργάτης και νοσοκόμος. Γνώριζε καλά τα βότανα και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Από τη μητέρα του, που ήταν μαμή, πήρε τις πρώτες γνώσεις βοτανολογίας. Υπηρέτησε ανθρώπους που είχαν γνώσεις ιατρικής και βοτανολογίας: στην Ξάνθη ήταν στην υπηρεσία σπουδαίου βοτανολόγου, στην Αγγλία υπηρέτησε ως νοσοκόμος σε γιατρό και βοτανολόγο, έμαθε πολλά από έναν Άγγλο πρακτικό γιατρό και βοτανολόγο που είχε ζήσει στην Ινδία και είχε μάθει ντόπιες πρακτικές,στη  Μεγίστη Λαύρα διδάχτηκε πολλά από τον γιατρό και μετέπειτα ηγούμενο της μονής και αντάλλαξε γνώσεις με βοτανολόγους που επισκέφθηκαν το Άγιο Όρος.
Όταν εγκατέλειψε το μοναστήρι κι επέστρεψε στη Θάσο, τριγύριζε καθημερινά σε διάφορα μέρη του νησιού, μάζευε βότανα κι έφτιαχνε παρασκευάσματα που ανακούφιζαν τους άρρωστους συγχωριανούς του, χωρίς να παίρνει χρήματα. Γνώριζε 2000 βότανα της ελληνικής γης και τις ιδιότητές τους.
Η φήμη του στη Θάσο μεγάλωνε μέρα με τη μέρα και άρρωστοι απ’ όλα τα χωριά πρόστρεχαν σ’ αυτόν για να βρουν γιατρειά.
Ήταν άραγε η πεποίθηση ότι ο καλόγερος ήταν φωτισμένος από τη θεία χάρη; Ήταν η έλλειψη γιατρού στο νησί; Ο φτωχός κόσμος της επαρχίας, εκείνη την εποχή αν αρρώσταινε ή γινόταν καλά ή πέθαινε. Η δεκαετία του ’30 ήταν τραγική για την επαρχία, που είχε ν’ αντιμετωπίσει εκτός από τη φοβερή φτώχεια της και τους φοροεισπράκτορες που κυνηγούσαν ανελέητα. Οι γιατροί, τα φάρμακα και οι μετακινήσεις ήταν έξοδα που δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν όλοι. Συγχρόνως η αμορφωσιά των απλών ανθρώπων εξύψωνε σε επίπεδο επιστήμονα τους πρακτικούς, αλλά και τους τσαρλατάνους. Η ταινία «Η κυρά μας η μαμή» δίνει με πολύ χιούμορ την εικόνα της τραγελαφικής κατάστασης που επικρατούσε στα χωριά.
Η περιπέτειά του πάτερ Γυμνάσιου άρχισε όταν έφυγε από την Ποταμιά Θάσου και γύρισε στο χωριό του, τον Θεολόγο. Τον Ιούλιο του 1930 τουλάχιστον 1000 άρρωστοι απ’ όλη την Ελλάδα μαζί με τους συνοδούς τους είχαν πάει στο χωριό και περίμεναν στο εκκλησάκι Παναγούδα, στεγασμένοι σε πρόχειρα τσαντίρια ή κάτω από τα δέντρα, να δουν τον θεραπευτή καλόγερο. Το πρόβλημα στέγης και φαγητού, ο φόβος μολύνσεων και επιδημιών, μαζί με τις φήμες που διέσπειραν οι χολωμένοι Ποταμίτες, είχαν σαν αποτέλεσμα τη σύλληψή του από δύναμη χωροφυλάκων που ήρθε από την Καβάλα. Μεταφέρθηκε στην Καβάλα και οδηγήθηκε στο εισαγγελέα. Αφέθηκε ελεύθερος μια που δεν είχε παραβεί τον νόμο, εφόσον δεν αμειβόταν.
Από κει και πέρα ξεκίνησε μια σειρά από ταλαιπωρίες και μετακινήσεις με τον πάτερ Γυμνάσιο να κρύβεται, τους ασθενείς να τον ανακαλύπτουν και μαζί μ’ αυτούς και οι αρχές.
Επιβλήθηκε η επιστροφή του στο Άγιο Όρος με βάση διάταγμα που απαγόρευε στους μοναχούς του Αγίου Όρους να βρίσκονται εκτός της μονής πέραν του εικοσαημέρου. Κι εκεί όμως συνέρρεαν εκατοντάδες ασθενών για ίαση. Το κλίμα στις μονές του Αγίου Όρους ήταν εχθρικό. Αναφέρεται μάλιστα ξυλοδαρμός του από μοναχούς της Εσφιγμένου. Τέλος, η Ιερά Επιστασία εξέδωσε το απολυτήριό του από τη Μονή Μεγίστης Λαύρας.
Πήγε στην Καβάλα απ’ όπου με εντολή του Γενικού Διοικητή Θράκης Κακουλίδη απελάθηκε στον Πειραιά και εισήχθη στο Δρομοκαΐτειο για εξέταση. Αποδείχτηκε υγιής και με παρέμβαση της αρχιεπισκοπής Αθηνών οδηγήθηκε στην μονή του Οσίου Μελετίου. Επαναλήφθηκαν οι σκηνές του Θεολόγου: ασθενείς και συνοδοί, τσαντίρια και φόβος για αρρώστιες και μολύνσεις. Η διαφορά είναι ότι στη μονή Οσίου Μελετίου επισκέφθηκαν τον πάτερ Γυμνάσιο καθηγητές πανεπιστημίου, υπουργοί, γιατροί και άλλοι επιστήμονες, δημοσιογράφοι και διάφορες προσωπικότητες. Δεν ήταν κρυφό ότι ο υπουργός Εσωτερικών Γ. Σίδερης προστάτευε τον πάτερ Γυμνάσιο. Με διαταγή του προς όλες τις αστυνομικές αρχές γνωστοποίησε ότι ο Γυμνάσιος δεν υπόκειτο σε καμία δίωξη και ήταν ελεύθερος να επιστρέψει στη Θάσο. Σε περίπτωση που μετήρχετο το ιατρικό επάγγελμα θα εφαρμόζονταν οι διατάξει του ποινικού νόμου.
Αυτά έγιναν το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 1930. Ο τύπος, αθηναϊκός και επαρχιακός, είχε βουίξει. Και όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις η κοινή γνώμη είχε διχαστεί. Αγύρτης, κομπογιαννίτης, απατεώνας και τσαρλατάνος οι μεν. Καλοκάγαθος, ανιδιοτελής, θεραπευτής και βοτανολόγος οι δε. Χωρίς να λείπουν κι εκείνοι που δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν τις εναλλακτικές θεραπείες από τις χάντρες και τα ξόρκια. Ίδιοι μ’ αυτούς που στην εποχή μας προσκυνάνε πλαστικές παντόφλες και βρασμένα κάστανα.
Οι εφημερίδες δημοσίευαν γιατροσόφια που αποδίδονταν στον πάτερ Γυμνάσιο. Κάποιος πονηρός, μάλιστα, κυκλοφόρησε κι ένα φυλλάδιο με εξήντα συνταγές δήθεν του πάτερ Γυμνάσιου και το πουλούσε ένα τάληρο. Χρήμα με ουρά. Το βιβλίο που κυκλοφόρησε αργότερα περιέχει τριακόσιες εννέα συνταγές επιπλέον.
Ο πάτερ Γυμνάσιος, όμως, είχε δηλώσει ότι δεν έχει γράψει κανένα βιβλίο και ότι δεν μπορούσε να δώσει καμία συμβουλή, αν δεν έβλεπε πρώτα τον άρρωστο.
Ο πάτερ Γυμνάσιος στην Αθήνα το 1933.

Αν έχετε περιέργεια να διαβάσετε το βιβλίο με τις συνταγές, μπορείτε να το βρείτε σε βιβλιοπωλεία της Αθήνας που βγάζουν πάγκους στο πεζοδρόμιο ή μπορείτε να το διαβάσετε ψηφιοποιημένο ΕΔΩ (μη σας ενοχλήσει που ο συγγραφέας έγραψε πολλές φορές το ρήμα παίρνω, χωρίς να πετύχει ούτε μία φορά τη σωστή ορθογραφία). Μπόνους στο τέλος είναι οι συνταγές του Παχωμίου Τσάκωνα και ανάμεσά τους χωμένη μια προτροπή:
Ὅσοι δὲ ἴδετε ἀποτελέσματα, ἕχετε ὐποχρέωσιν νὰ βοηθήσετε στὴν ἀνατύπωσιν, ὥστε καὶ ἄλλοι νὰ γίνουν καλά. Μὴ φανῆτε ἀχάριστοι!!! Ἀς τὸ διαβάσουν ὅλοι. Εὔχου διὰ συγχώρησιν κοιμηθείσης ψυχῆς Σωτηρίου.Οι συνταγές είναι ένα συνονθύλευμα γνώσης των παλιών που γιάτρευαν κατάγματα ανθρώπων και ζώων με πράσινο σαπούνι ή τον τριχοφάγο με σκόρδο και μπαρούτι, γνώσης που εφαρμόζουν και σήμερα οι άνθρωποι που καταφεύγουν στο φαρμακείο της φύσης (όπως π.χ. κατανάλωση καρότων για καλύτερη όραση ή αφέψημα βασιλικού για βελτίωση της μνήμης), αλλά και τσαρλατάνικων συνταγών που κάνουν τη θεραπεία πιο βασανιστική από την αρρώστια (όπως αλεσμένο κεφάλι σκύλου ή μύτη γουρουνιού, βραστός σκαντζόχοιρος και άλλα αναγουλιαστικά).
Το 1933 ο πάτερ Γυμνάσιος βρέθηκε κρυφά στην Αθήνα. Τα τζιμάνια του τύπου τον μυρίστηκαν και οι εφημερίδες διάνθισαν την είδηση με λίγο χιούμορ, λίγο σαρκασμό, λίγη χολή…
1933

Ο δαιμόνιος δημοσιογράφος μεγάλης αθηναϊκής εφημερίδας έστησε ολόκληρη σκηνοθεσία μαζί με τον φωτορεπόρτερ, για να μεταφέρουν τον πάτερ Γυμνάσιο στο σπίτι μίας πάσχουσας, και να δουν αν είναι επιτυχημένες οι διαγνώσεις του, αν χρηματίζεται και για να τον φωτογραφίσουν.
1933

Παρουσιάστηκαν ως απελπισμένοι από τους γιατρούς και τα φάρμακα, αναζητώντας τη γιατρειά αγαπημένου προσώπου. Αναζήτησαν τον πάτερ Γυμνάσιο σε μια ξύλινη πόρτα που βρισκόταν ανάμεσα στα ρολά των καταστημάτων της οδό Κλειτίου 6.
Σ’ ένα λιτό δωμάτιο βρήκαν έναν γέροντα χλομό και κουρασμένο που ανάσαινε με δυσκολία, πρόθυμο να τους ακολουθήσει στο σπίτι της άρρωστης. Συνοδός και βοηθός του ήταν ένας ανιψιός του ονόματι Χρήστος. Η διάγνωσή του πάτερ Γυμνάσιου ταυτίστηκε απόλυτα με τη διάγνωση του γιατρού της. Η θεραπεία που πρότεινε ήταν ένα παρασκεύασμα για εξωτερική χρήση από τσουκνίδα και καλαμποκάλευρο.
-->
Αρνήθηκε να δεχτεί χρήματα. Ο ανιψιός όμως δεν έτρεφε την ίδια περιφρόνηση για το χρήμα και ζήτησε ένα κατοστάρικο, που με την επέμβαση του γέροντα μειώθηκε στο μισό.
https://tetysolou.wordpress.com
Από το pisostapalia
loading...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου